Την Κυριακή 28 Μαϊου
Ο Δήμος Ωραιοκάστρου και ο Σύλλογος Κρητών Ωραιοκάστρου και Φίλων «Ερωτόκριτος» τιμούν τους ήρωες της Μάχης της Κρήτης και συνδιοργανώνουν εκδηλώσεις μνήμης στο πλαίσιο της 82ης επετείου της Μάχης.
Οι εκδηλώσεις θα πραγματοποιηθούν την Κυριακή, 28 Μαΐου 2023.
Το πρόγραμμα των εκδηλώσεων έχει ως εξής:
10.00: Ιερός ναός Κοιμήσεως Θεοτόκου Ωραιοκάστρου / Μνημόσυνο για τους πεσόντες στη Μάχη της Κρήτης και εκφώνηση του χρονικού της ημέρας από τη Βικτωρία Μόσχου, μέλος του Δ.Σ. του Συλλόγου Κρητών Ωραιοκάστρου «Ερωτόκριτος».
10.20: Μνημείο Κρητών Μακεδονομάχων – Δημαρχείο Ωραιοκάστρου / Επιμνημόσυνη Δέηση / Χαιρετισμός Δημάρχου / Ομιλία για το ιστορικό της Μάχης της Κρήτης / Κατάθεση Στεφάνων / Τήρηση ενός λεπτού σιγής / Ριζίτικο τραγούδι / Παραδοσιακοί Κρητικοί χοροί με τη συνοδεία λύρας και λαούτου / Παραδοσιακό κρητικό κέρασμα.
Η Μάχη της Κρήτης
Στις 20 Μαΐου 1941 ξεκίνησε η αεροαποβατική επιχείρηση «Ερμής», η στρατιωτική προσπάθεια των Γερμανών να καταλάβουν από αέρος την Κρήτη, την οποία υπερασπιζόταν ελληνικές και βρετανικές δυνάμεις. Η επιχείρηση έμεινε πιο γνωστή στην ιστορία ως «Μάχη της Κρήτης».
Η μάχη είχε διάρκεια 10 ημέρες. Οι Γερμανοί τελικά κατάφεραν να καταλάβουν το νησί, επιτυγχάνοντας όμως μια «Πύρρειο νίκη», αφού το επίλεκτο σώμα των αλεξιπτωτιστών τους καταστράφηκε και δεν χρησιμοποιήθηκε ξανά.
Το χαρακτηριστικό, όμως, που κάνει τη Μάχη της Κρήτης να προκαλεί ακόμη και σήμερα τον παγκόσμιο θαυμασμό, είναι η ηρωική και αυθόρμητη συμμετοχή του κρητικού λαού στην άμυνα του νησιού. Οι απλοί άντρες και γυναίκες με μόνα όπλα απαρχαιωμένα τουφέκια του 19ου αιώνα, μαχαίρια και κατσούνες, αντιστάθηκαν σθεναρά, προκαλώντας σημαντικές απώλειες στους επίλεκτους Γερμανούς αλεξιπτωτιστές και γράφοντας μία ακόμη χρυσή σελίδα ηρωισμού στην ελληνική ιστορία.
«Στις 20 Μαΐου 1941 σκοτείνιασε ο ουρανός της Κρήτης από τα γερμανικά αεροπλάνα. Άρχισαν οι βομβαρδισμοί. Οι πρώτοι αλεξιπτωτιστές έπεφταν στο αεροδρόμιο του Μάλεμε, κοντά στα Χανιά. Κατόπιν στο Ρέθυμνο, στο Ηράκλειο, παντού. Ένας γέρος, από ένα χωριουδάκι κοντά στο Μάλεμε, μας διηγάται:
Ευθύς ως είδαμε τ’ αεροπλάνα, φωνάζαμε: Απάνω τους, μωρέ! Πήραμε τ’ άρματα και χυθήκαμε.
Ποια άρματα; ρώτησα. Είχατε άρματα;
Πώς δεν είχαμε; μού αποκρίθηκε. Άλλοι είχαν τσιφτέδες, άλλοι μαχαίρες κι άλλοι είχαν κατσούνες. Την ώρα που έπεφτε ένας «ουρανίτης» ήταν ακόμα ζαλισμένος και μεις χιμούσαμε απάνω του, τον σκοτώναμε με τις κατσούνες, με τις μαχαίρες, τον ξαρματώναμε και σιγά – σιγά γέμιζε και μας η φούχτα μας πολυβόλα και περίστροφα. Οι Γερμανοί είχαν ορίσει να πάρουν την Κρήτη σε 24 ώρες. Η παραμικρή αργοπορία θα τους ήταν θανάσιμη. Ήξεραν πως οι Κρητικοί δεν είχαν όπλα, πως όλοι οι νέοι ήταν επιστρατευμένοι και βρίσκονταν ακόμη στην Ελλάδα και πως οι Άγγλοι και οι Αυστραλοί μήτε στρατό αρκετό είχαν μήτε αεροπλάνα. Ήταν λοιπόν σίγουροι πως σε 24 ώρες θα παίρναν την Κρήτη. Έκαμαν 11 μέρες. Τέσσερις χιλιάδες αλεξιπτωτιστές σκοτώθηκαν… Ο Κρητικός βοσκός, όταν μ’ είδε να ξαφνιάζομαι για την παλικαριά και την αυτοθυσία αυτών των ανθρώπων, μου είπε τα καταπληκτικά τούτα λόγια:
Γιατί παραξενεύεσαι; Εμείς κατέχαμε πως γράφαμε Ιστορία!».
Νίκος Καζαντζάκης.
