Ο ρόλος των οχυρών του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου
Βήματα για να ενταχθεί ο δήμος Ωραιοκάστρου στους τουριστικούς προορισμούς σχετικά με την ιστορική περίοδο του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου πραγματοποιεί η δημοτική αρχή, η οποία εδώ και τρία χρόνια τρέχει ένα project για τη δημιουργία ενός ιστορικού πάρκου στην περιοχή.
Πρόκειται για ένα σημαντικό έργο που αφορά στην έρευνα και τη συγκέντρωση στοιχείων και ιστορικών δεδομένων της περιόδου του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου εντός των διοικητικών ορίων του δήμου Ωραιοκάστρου και το οποίο υλοποιείται με πρωτοβουλία του δημάρχου, Παντελή Τσακίρη.
Ήδη, πριν από περίπου δύο χρόνια, ο δήμος υπέγραψε προγραμματική συμφωνία με το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και την Αναπτυξιακή Μείζονος Αστικής Θεσσαλονίκης για την υλοποίηση του project. Στόχος ήταν η έρευνα και η συγκέντρωση στοιχείων και δεδομένων ιστορικής περιόδου Α’ Παγκοσμίου Πολέμου στην ευρύτερη περιοχή του δήμου Ωραιοκάστρου και προετοιμασία φακέλου προς αναζήτηση χρηματοδότησης για την ωρίμανση και την υλοποίηση παρεμβάσεων ιστορικο-κοινωνικού περιβάλλοντος τοπικών χαρακτηριστικών σημείων ενδιαφέροντος.
Σύμφωνα με όσα ανέφερε στη Voria.gr ο δήμαρχος Παντελής Τσακίρης το όλο σχέδιο πρόκειται να παρουσιαστεί τέλη Μαΐου – αρχές Ιουνίου. «Ο δήμος Ωραιοκάστρου έχει πάρα πολύ σημαντικά ιστορικά στοιχεία, έχει πολύ ενδιαφέρουσες τοποθεσίες με μακραίωνη ιστορία την οποία θέλουμε να την αναδείξουμε», τόνισε ο δήμαρχος.
Ένα μεγάλο ιστορικό πάρκο στον δήμο Ωραιοκάστρου
Όπως εξήγησε ο δήμαρχος Παντελής Τσακίρης, ένα μεγάλο ιστορικό πάρκο σημαίνει ότι είναι μια ωραία νοητή διαδρομή ξεκινώντας από τη Λητή, όπου είναι οι τάφοι της μακεδονικής περιόδου, είναι η πλατεία του Μελισσοχωρίου, όπου εκεί στρατοπέδευσε ο βασιλιάς Κωνσταντίνος για να επιβλέπει τις μάχες Κιλκίς, Λαχανά, είναι οι παλαιοχριστιανικές έπαυλης που βρίσκονται στην περιοχή του Παλαιοκάστρου, είναι τα οχυρά του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Το προηγούμενο διάστημα η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη επισκέφθηκε τον δήμο και την περιοχή και, όπως σημείωσε ο κ. Τσακίρης, «όχι απλά ενθουσιάστηκε αλλά θέλησε η ίδια να ετοιμάσει την εισήγηση για το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων για να μπορέσει η περιοχή να χαρακτηριστεί ως περιοχή ιστορικού ενδιαφέροντος».
Πρόσφατα, σύμφωνα με τη δημοτική αρχή, ολοκληρώθηκε το πρώτο και ουσιαστικό βήμα προς την κατεύθυνση της ιστορικής διερεύνησης σημείων που κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου χρησιμοποιήθηκαν από τις συμμαχικές δυνάμεις.
Κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, αν και δεν έγιναν μάχες στην Ελλάδα, είχαν φτιαχτεί όλα τα οχυρά στην περιοχή του ορεινού του Ωραιοκάστρου, κυρίως σε Μεσαίο, Πετρωτό, Φιλαδέλφεια και Μονόλοφο, όπου αυτά διατηρήθηκαν. «Έχει ξεκινήσει εδώ και αρκετά χρόνια το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και το Τμήμα Βαλκανικών Σπουδών την ανασκαφή και την έρευνα σε αυτό το κομμάτι», υπογράμμισε ο δήμαρχος.
Παράλληλα, με την αναζήτηση στοιχείων και δεδομένων διερευνήθηκε η δυνατότητα δημιουργίας μιας τουριστικής διαδρομής σχετικά με ευρήματα και σημεία που τοποθετούνται χρονικά στον Α’ ΠΠ. Συντάχθηκε έκθεση ιστορικής τεκμηρίωσης με κατάδειξη των σημαντικότερων κτισμάτων και υπαίθριων χώρων και ένα γενικό σχέδιο (Master Plan) της προτεινόμενης τουριστικής διαδρομής, που θα αποτελέσει τον άξονα υλοποίησης του μελλοντικού έργου σχετικών παρεμβάσεων και θα αφορά τοπόσημα, περιβάλλοντες χώροι κτισμάτων, υπαίθριοι χώροι της εν λόγω διαδρομής.
Εντός των διοικητικών ορίων του δήμου υπάρχουν διάφορες βιομηχανικές εγκαταστάσεις, σιδηροδρομικές διασυνδέσεις (σε παλαιότερες θέσεις decauville), χαλύβδινες γέφυρες, πολυβολεία, θέσεις παρατήρησης, στρατιωτικές νοσοκομειακές εγκαταστάσεις, στρατόπεδα συμμαχικών δυνάμεων του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου με επαναχρησιμοποίησή τους και στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, χαρακώματα, αμυντικές θέσεις από οπλισμένο σκυρόδεμα, κάποια από τα οποία βρίσκονται στην επιφάνεια, ενώ άλλα εντός βραχώδους εδάφους.
Η διαδρομή αποτελεί ένα τμήμα του μεγάλου ιστορικού πάρκου που σχεδιάζεται να δημιουργηθεί με πρωτοβουλία του κ. Τσακίρη και θα ενώνει ψηφίδες του παρελθόντος σε ένα ενιαίο πολιτιστικό οικοσύστημα στον δήμο Ωραιοκάστρου, μια περιοχή που συνδυάζει τη συνύπαρξη πολλαπλών αρχαιολογικών θέσεων (τούμπες, τράπεζες, αρχαίους οικισμούς, νεκροταφεία) αλλά και νεότερων κτηριακών εγκαταστάσεων, πληθώρα στρατιωτικών ευρημάτων, αμυντικών θέσεων και μνημείων ή βιομηχανικών δομών (κάποια εγκαταλελειμμένα, άλλα επαναχρησιμοποιημένα).
Εντός των διοικητικών ορίων του δήμου εντοπίζονται παρατηρητήρια, μύλοι-νερόμυλοι, υδραγωγεία, εκκλησάκια, προσφυγικοί οικισμοί από το 1922, όλο αυτό το σύνολο της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς εντάσσεται χρονικά από την κλασική εποχή έως τον 20ό αιώνα και εκτείνεται από την περιοχή του σημερινού οικισμού Νέας Φιλαδέλφειας συμπεριλαμβανομένων των σημερινών οικισμών Πενταλόφου, Μεσαίου, Πετρωτού, Μονολόφου, Μελισσοχωρίου, στον δήμο Ωραιοκάστρου.
«Όλα αυτά έχουν σκοπό να μπορέσουμε να ταυτίσουμε την επίσκεψη ενός Γάλλου, Άγγλου ή/και Αυστραλού στη Θεσσαλονίκη και με μία επίσκεψη στις περιοχές τις δικές μας», ανέφερε ο κ. Τσακίρης.
Τέλος, υπάρχει και η σκέψη να δημιουργηθεί ένα Κέντρο Μελέτης Στρατιωτικής Ιστορίας για όλη την Ελλάδα σε κτήριο που διαθέτει ο δήμος στον Μονόλοφο.
Πηγή: Voria.gr
