Η δυτική Θεσσαλονίκη έχει τη δική της γέφυρα των Στεναγμών

Βρίσκεται στην αρχή της οδού Ρήγα Φεραίου στο δήμο Νεάπολης Συκεών

Καθημερινά την περνούν οχήματα, σε ασταμάτητο ρυθμό. Περαστικοί την περπατούν μέρα – νύχτα. Αν κάτι την κάνει να ξεχωρίζει, για όσους δεν την γνωρίζουν, είναι το ξύλινο έδαφος της και μια ταμπέλα που, σε όποιον την δει και δεν βιάζεται, συστήνει το ιστορικό background της.

Αυτή είναι η Γέφυρα των Στεναγμών ή αλλιώς τα Βενετσιάνικα, την οποία βρίσκεις στην αρχή της οδού Ρήγα Φεραίου, στο δήμο Νεάπολης Συκεών, γνωστό ως «τριεθνές», διότι εκεί ενωνόντουσαν τρεις άλλοτε δήμοι: Συκεών, Νεαπόλεως και Θεσσαλονίκης. Η ιστορία της συνδέεται με την Μικρασιατική Καταστροφή. Στην περιοχή κατά το διάστημα  1929-30 κτίστηκαν τα πρώτα προσφυγικά σπίτια για τους Έλληνες που έφταναν μετά την υποχρεωτική ανταλλαγή πληθυσμών που επέβαλε η Συνθήκη της Λωζάνης του 1923. Η Γέφυρα ήταν εκεί που βρίσκεται σήμερα το παρεκκλήσι της Ενορίας Παναγίας Φανερωμένης και Τριών Μαρτύρων και ένωνε τις δυο όχθες του ρέματος που υπήρχε, το οποίο μετέπειτα μπαζώθηκε.

Όπως γράφει ο Κωνσταντίνος Μ. Νίγδελης στο βιβλίο «Δήμος Νεάπολης – Συκεών: Ο μεγάλος Καλλικρατικός Δήμος», στην γέφυρα έχουν αποδοθεί δυο ονομασίες. Αρχικά «Γέφυρα των Στεναγμών», με βάση κάποιους θρύλους και μυθοπλαστικές εικασίες των προσφύγων. Το επικρατέστερο σενάριο αναφέρει ότι η ονομασία πηγάζει από τα βάσανα και τους στεναγμούς των ξεριζωμένων που μετανάστευσαν και έμειναν στην περιοχή μετά τον διωγμό. Η ονομασία «Βενετσιάνικα» αποδόθηκε εξαιτίας του ρέματος που υπήρχε στην περιοχή. Κάθε φορά που έβρεχε τα σπίτια και τα καταστήματα πλημμύριζαν. Έτσι της έδωσαν αυτήν την ονομασία, καθώς πλημμυρισμένη περιοχή θύμιζε τα κανάλια της Βενετίας, στην Ιταλία.

Η Γέφυρα των Στεναγμών

Παλαιότερα, η περιοχή είχε χρησιμοποιηθεί από τον Δήμο Θεσσαλονίκης, αλλά και τα συμμαχικά στρατεύματα, ως σκουπιδότοπος. Εκεί που είναι το παρεκκλήσι ήταν αρχικά η Γέφυρα που ένωνε τις δυο πλευρές του ρέματος, ενώ κάτω από την Γέφυρα είχαν φτιαχτεί καταφύγια για τον πόλεμο.

Η εικόνα σήμερα

Η Γέφυρα εκ πρώτης όψεως σε προϊδεάζει ότι πίσω της υπάρχει ιστορία και πως δεν είναι απλά μια κατασκευή. Διαβάζοντας την ταμπέλα το εξακριβώνεις. Αρχίζεις να την περπατάς και σίγουρα δεν την βλέπεις σαν μια κοινή οδό συγκριτικά με τις υπόλοιπες. Για αυτό τον λόγο περιμένεις να δεις μια άκρως καλλωπισμένη περιοχή, όμως η εικόνα που αντικρίζεις ίσως δεν είναι αυτή που περιμένεις. Τα παρτέρια αντί να σφύζουν από λουλούδια και πράσινο είναι γεμάτα από κάθε λογής σκουπίδια, ακόμη και με ακαθαρσίες. Ενώ μια περιπλάνηση πιο βραδινές ώρες, όπου το φως της ημέρας έχει φύγει, ίσως θα διαπιστώσεις ότι ο φωτισμός θα έπρεπε να ήταν πιο έντονος, για λόγους ασφάλειας.

Παράλληλα κάτω από την Γέφυρα εντοπίζεται ένας ρατσιστικός οχετός γραμμένος στους τοίχους. Στην περιοχή που κτίστηκαν οι πρώτοι προσφυγικοί οικισμοί άγνωστοι έχουν γράψει ρατσιστικά και ξενοφοβικά συνθήματα, τα οποία αν και θα έπρεπε να έχουν σβηστεί, παραμένουν στο σημείο αμαυρώνοντας το.

ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ Karfitsa