Το πόρισμα της έρευνας που διενεργήθηκε από το ΠΑΚΟΕ στην περιοχή Ευκαρπίας, περιμετρικά και ακτινωτά της τσιμεντοβιομηχανίας
Υπέρβαση των ανώτατων επιτρεπτών ορίων στις τιμές ατμοσφαιρικών ρύπων στην περιοχή της Ευκαρπίας, γύρω από την τσιμεντοβιομηχανία ΤΙΤΑΝ δείχνει η μελέτη που διενήργησε το Πανελλήνιο Κέντρο Οικολογικών Ερευνών (ΠΑΚΟΕ).
Η έρευνα «Πρόγραμμα δειγματοληψιών – μετρήσεων στην περιοχή της Ευκαρπίας περιμετρικά και ακτινωτά του εργοστασίου ΤΙΤΑΝ Α.Ε.», η οποία θα παρουσιαστεί αναλυτικά στη σημερινή συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου, αποτελεί στοιχείο της δικογραφίας στην αίτηση ακύρωσης που κατέθεσε στις 29 Οκτωβρίου 2020 ο δήμος Παύλου Μελά κατά της απόφασης του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τροποποίηση της περιβαλλοντικής άδειας της τσιμεντοβιομηχανίας, με την οποία της δίνεται η δυνατότητα χρήσης υπολειμμάτων ανακύκλωσης SRF/RDF ως εναλλακτικού καυσίμου. Επίσης, περιλαμβάνεται στην αίτηση θεραπείας κατά της εφαρμογής της απόφασης που έχει υποβληθεί στο υπουργείο και στην αίτηση ασφαλιστικών μέτρων που έχει κατατεθεί στο Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών για την αναστολή εφαρμογής της ίδιας απόφασης.
Η έρευνα
Στο πλαίσιο της έρευνας έγινε αρχικά καταγραφή της παραγωγικής διαδικασίας και των χαρακτηριστικών του εργοστασίου ΤΙΤΑΝ με επιτόπιες παρατηρήσεις και μελετήθηκε η χρήση μοντέλων καννάβου σε επιλεγμένες θέσεις για τη μέτρηση αερίων ρύπων σε απόσταση από 50m έως 2km περιμετρικά και ακτινωτά της τσιμεντοβιομηχανίας. Στη συνέχεια μετρήθηκαν πέντε βασικές παράμετροι ατμοσφαιρικής ρύπανσης και συγκεκριμένα: αιωρούμενα σωματίδια PM10, PM2,5, οι πτητικές οργανικές ενώσεις (VOC), φορμαλδεΰδη, διοξείδιο του θείου και τρεις συμπληρωματικές: ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία, διοξείδιο του αζώτου και ραδιενεργός ακτινοβολία.
Οι μετρήσεις πραγματοποιήθηκαν σε 36 σημεία δειγματοληψίας για 15 μέρες, με φορητά μέσα και σε απόσταση από 50m έως 2km, σε 21 σταθερούς σταθμούς απόστασης από 50m έως 4km περιμετρικά και ακτινωτά του εργοστασίου ΤΙΤΑΝ, για 24 συνεχόμενες ώρες.
Επιπλέον, έγινε 24ωρη δειγματοληψία και επιτόπιες μετρήσεις σε δείγματα πόσιμου νερού και δειγματοληψία τρεχούμενου νερού από ρέματα παρακείμενα του εργοστασίου, καθώς και εδαφολογικές μετρήσεις – αναλύσεις σε απόσταση 50m έως 750m περιμετρικά και ακτινωτά της τσιμεντοβιομηχανίας.
Η ατμοσφαιρική ρύπανση
Σύμφωνα με τους ερευνητές, η μελέτη του μοντέλου διασποράς των ρύπων, έδειξε καθαρά την υπέρβαση των ανώτατων επιτρεπτών ορίων που θέτει η Ευρωπαϊκή Ένωση, σε επτά από τους εννέα ρύπους, ιδιαίτερα τις νυχτερινές ώρες, τόσο στον δήμο Παύλου Μελά, όσο και στην περιοχή του Ωραιοκάστρου, γεγονός που αποδίδεται στη λειτουργία του ΤΙΤΑΝ.
Σε ό,τι αφορά τα αιωρούμενα σωματίδια, οι τιμές τους περιμετρικά του εργοστασίου έως δύο χιλιόμετρα ήταν χαμηλές και δεν ξεπέρασαν σε όλες τις ημέρες και ώρες τα ανώτατα επιτρεπτά όρια, παρότι οι τιμές τους κατά τις νυχτερινές ώρες ήταν πιο υψηλές. Αντίθετα, σε πολύ αυξημένα επίπεδα, τρεις έως τέσσερις φορές πάνω από το επιτρεπτό όριο βρέθηκαν καθόλο το 24ωρο και όλες τις ημέρες δειγματοληψίας η φορμαλδεΰδη και οι πτητικοί οργανικοί υδρογονάνθρακες, που ενοχοποιούνται για την εμφάνιση καρκίνου. Σύμφωνα με τους ερευνητές, η μεγάλη απόσταση του σημείου των μετρήσεων από το μοντέλο διασποράς αποδεικνύει ότι ευνοείται η αέρια μορφή των ρύπων, οι οποίοι είναι επικίνδυνοι, καθώς προέρχονται από καύση RDF, ΑΣΑ και μαζούτ ή ντίζελ.
Κατά τις μετρήσεις εντοπίστηκε και ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία υψηλότερη του ανώτατου επιτρεπόμενου ορίου. Το ίδιο καταγράφηκε και σε ό,τι αφορά τη ραδιενεργό ακτινοβολία, την οποία οι μελετητές αποδίδουν στη χρήση της ραδιενεργού ιπτάμενης τέφρας ως σταθεροποιητή στην παραγωγή τσιμέντου. Υψηλές τιμές σε σχέση με τα ανώτατα επιτρεπτά επίπεδα καταγράφηκαν επίσης στο διοξείδιο του θείου και στο διοξείδιο του αζώτου.
Οι προτάσεις, στις οποίες καταλήγει το πόρισμα του ΠΑΚΟΕ, είναι η άμεση (εντός τριμήνου) αλλαγή καυσίμων του εργοστασίου και αντικατάστασή τους με φυσικό αέριο, η άμεση διακοπή της χρήσης ραδιενεργού ιπτάμενης τέφρας και η απόσυρση της άδειας του υπουργείου για χρήση RDF ως καύσιμου υλικού.
Οι μετρήσεις στο νερό
Η έρευνα κατέδειξε επίσης μόλυνση στα νερά του ρέματος Μύλου, όπου εντοπίστηκαν αυξημένες ενδείξεις κολοβακτηριδίων κοπράνων έως και δύο φορές άνω του επιτρεπτού ορίου και υπερανάπτυξη του κολοβακτηριδίου E.coli, που αποτελεί τον βασικό βιολογικό δείκτη μόλυνσης του νερού.
Όπως επισημαίνουν οι ερευνητές, η παρουσία του E.coli στα δείγματα νερού αποδεικνύει την επιμόλυνση των υδάτων με περιττώματα ζώων ή ανθρώπων, υποδηλώνοντας ότι οποιοσδήποτε άλλος παθογόνος μικροοργανισμός μπορεί να έχει περάσει με τα κόπρανα στο νερό και θα μπορούσε να προκαλέσει νόσο.
Ιδιαίτερα ανησυχητικός κρίνεται και ο αυξημένος, ακόμα και πέντε φορές πάνω από τα επιτρεπτά όρια, είναι ο πληθυσμός των εντερόκοκκων, που σε συνδυασμό με το E.coli επισημαίνεται ότι αποκαλύπτει παλιά κοπρανώδη μόλυνση του νερού.
Η κρίσιμη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου
Στη σημερινή συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου, η οποία θα πραγματοποιηθεί στις 3 μ.μ. με τηλεδιάσκεψη, θα παρουσιαστούν αναλυτικά οι μετρήσεις και τα συμπεράσματα της μελέτης, η οποία καταγράφεται σε συνολικά 939 σελίδες.
Στη συνεδρίαση έχουν προσκληθεί εκπρόσωποι της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Κεντρικής Μακεδονίας και δήμαρχοι της Δυτικής Θεσσαλονίκης για συμμετοχή στη συζήτηση.
Πηγή: Voria.gr / Ρεπορτάζ Φωτεινή Στεφανοπούλου
