Ανοιχτή εκδήλωση-συνάντηση κοινότητας του Κέντρου Πρόληψης στα Πεύκα για τη δημιουργία «μιας κοινότητας που νοιάζεται» για την προστασία των εφήβων
Η πρόληψη της χρήσης ναρκωτικών και άλλων εξαρτησιογόνων ουσιών από τους εφήβους πρέπει πλέον να εστιαστεί με περισσότερη ένταση μέσα στην κοινωνία και στις τοπικές κοινότητες, παρεμβαίνοντας στους παράγοντες κινδύνου που «ενθαρρύνουν» τη χρήση. Πρόκειται για μια αδήριτη ανάγκη όπως ως τέτοια αναδείχθηκε μέσα από την ειδική εκδήλωση που διοργάνωσε το Κέντρο Πρόληψης «Πυξίδα», με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά των Ναρκωτικών (26 Ιουνίου).
Η διευρυμένη εκδήλωση-συζήτηση με εκπροσώπους φορέων και γονείς πραγματοποιήθηκε στο 1ο Γυμνάσιο Πεύκων (Τρίτη 25 Ιουνίου 2024) με κεντρική εισηγήτρια την ψυχολόγο και επιστημονικά υπεύθυνη του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και Πληροφόρησης για τα Ναρκωτικά (ΕΚΤΕΠΝ) Ιουλία Μπάφη, η οποία παρουσίασε αναλυτικά τα πιο πρόσφατα δεδομένα για τη χρήση των ουσιών και την παραβατικότητα των εφήβων στην Κεντρική Μακεδονία και στη Θεσσαλονίκη, όπως αυτά καταγράφηκαν από την έρευνα ESPAD (2019) στο μαθητικό πληθυσμό. Σύμφωνα με αυτά, η πλειοψηφία των μαθητών δεν κάνει χρήση ψυχοδραστικών ουσιών, αλλά ένα άξιο προσοχής ποσοστό των εφήβων μαθητών κάνει συχνή χρήση κάνναβης, όπως επίσης σημαντικό είναι και το ποσοστό των εφήβων που καταναλώνουν αλκοόλ και καπνίζουν, αλλά και αυτών που στοιχηματίζουν. Την ίδια ώρα, σημαντικό καταγράφεται και το ποσοστό των εφήβων μαθητών που εμπλέκεται σε βίαιους καβγάδες, αλλά και επεισόδια εκφοβισμού ή και ηλεκτρονικού εκφοβισμού (έρευνα HBSC 2022).
«Η ρίζα για την καταπολέμηση των ναρκωτικών, ιδιαίτερα στην εφηβική ηλικία, δεν μπορεί να είναι πλέον μόνο η καταπολέμηση της χρήσης. Μπορεί η θλιβερή και δραματική εικόνα με τους χρήστες στους δρόμους να έχει ελαχιστοποιηθεί σε μεγάλο βαθμό, όμως το πρόβλημα παραμένει σε ανησυχητικές διαστάσεις. Κι αυτό μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε κυρίως με την πρόληψη, η οποία πλέον πρέπει να είναι εξατομικευμένη και στοχευμένη, και να αναπτυχθεί με συντονισμένες δράσεις σε κάθε σχολείο και σε κάθε γειτονιά. Όσο περισσότερο συμβάλλουμε στην ελαχιστοποίηση της ζήτησης των εξαρτησιογόνων ουσιών τόσο πιο κοντά στον στόχο μας φθάνουμε», ανέφερε μεταξύ άλλων κατά τον χαιρετισμό του ο δήμαρχος Νεάπολης-Συκεών, και πρόεδρος του Κέντρου Πρόληψης «Πυξίδα», Σίμος Δανιηλίδης, εξαίροντας την 26ετή προσφορά της «Πυξίδας» στην κοινωνία στον τομέα της πρόληψης και της προαγωγής της ψυχοκοινωνικής υγείας.
«ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΣΗΜΕΙΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ…»
«Όταν από την πρώτη ημέρα της ίδρυσης της ‘‘Πυξίδας’’ μιλούσαμε για πρόληψη και σχεδιάζαμε τη δράση της με βάση τα ευρωπαϊκά δεδομένα, δεχθήκαμε απίθανη πολεμική και όλοι μάς ‘‘πυροβολούσαν’’. Εμείς παραμείναμε αφοσιωμένοι στην αποστολή μας και φθάσαμε σήμερα το Κέντρο Πρόληψης, που έχει έδρα τον δήμο μας, να αποτελεί όχι μόνο πανελλήνιο αλλά και ευρωπαϊκό σημείο αναφοράς για τις δράσεις, τα προγράμματα και την προσφορά του στην κοινωνία. Το ελάχιστο που μπορούμε να κάνουμε είναι να συγχαρούμε και να ευχαριστήσουμε τα στελέχη της ‘‘Πυξίδας’’ για τον αγώνα τους και για όλα τα σπουδαία που έχει πετύχει, παρά του ότι υστερούμε αριθμητικά σε προσωπικό», υπογράμμισε ο κ. Δανιηλίδης κάνοντας ειδική τιμητική αναφορά στον τότε αν. υπ. Υγείας-Πρόνοιας Μανώλη Σκουλάκη και την πρώην πρόεδρο του ΟΚΑΝΑ Μένη Μαλλιώρη που «στήριξαν με πάθος την προσπάθειά μας το μακρινό 1995».
Με το μήνυμα-πρόσκληση του κ. Δανιηλίδη ταυτίστηκε και ο διευθυντής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Δυτ. Θεσσαλονίκης Χρήστος Ρουμπίδης, καλώντας ταυτόχρονα τους Συλλόγους Γονέων και Κηδεμόνων «να ενεργοποιηθούν στην κατεύθυνση της πρόληψης και να συνεργαστούν με τα σχολεία και την ‘‘Πυξίδα’’».
Παρόντες στην εκδήλωση, μεταξύ άλλων, ήταν o αντιπρόεδρος της «Πυξίδας», και δημοτικός σύμβουλος Νεάπολης-Συκεών, Δημήτρης Απατσίδης, η αντιδήμαρχος Κοινωνικής Πολιτικής του δήμου Νεάπολης-Συκεών Ειρήνη Καγιαμπίνη, ο αντιδήμαρχος Δόμησης και Μικροέργων Απόστολος Συμεωνίδης, ο δημοτικός σύμβουλος Άγγελος Ρουμελιώτης, οι διευθυντές-εκπαιδευτικοί Χρύσα Παπαγεωργίου (1ο Γυμνάσιο Πεύκων), Άννα Τιρικανίδου (2ο Γυμνάσιο Πεύκων), Αριστείδης Εμμανουηλίδης (ΓΕΛ Πεύκων), Ζωή Μίλκα (1ο Δημ. Σχολείο Πεύκων), τα στελέχη του Κέντρου Πρόληψης Αθηνών «Πολύβουλος» Ναταλία Τζοβάρα και Αύρα Βαζέου, ο Ντίνος Τζαναμπέτης και η Αγγελική Χατζηαλεξάνδρου, εκπαιδευτικοί που εργάζονται σε σχολεία των Πεύκων, και γονείς-μέλη των Συλλόγων Γονέων και Κηδεμόνων των σχολείων της περιοχής.
«ΚΑΘΕ ΤΟΠΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΕΧΕΙ ΤΙΣ ΔΙΚΕΣ ΤΗΣ ΑΝΑΓΚΕΣ»
«Για το σχεδιασμό της πρόληψης στις τοπικές κοινωνίες είναι πολύ σημαντικό να υπάρχουν διαθέσιμα τοπικά στοιχεία για τα προβλήματα που απασχολούν την κάθε κοινωνία. Κάθε κοινότητα έχει τα δικά της χαρακτηριστικά και τις δικές της ανάγκες. Έχοντας στη διάθεσή της στοιχεία για τις συμπεριφορές υψηλού κινδύνου των εφήβων και των νεαρών ενηλίκων της περιοχής και τους παράγοντες προστασίας και κινδύνου που συνδέονται με αυτές τις συμπεριφορές σε επίπεδο κοινότητας, σχολείου, οικογένειας και συνομηλίκων, η κοινότητα μπορεί να κατανοήσει τις ανάγκες και να ανταποκριθεί σε αυτές», ανέφερε η επιστημονικά υπεύθυνη του ΕΚΤΕΠΝ Ιουλία Μπάφη. Στο πλαίσιο αυτό, όπως είπε, «πολλά έχει να προσφέρει η ‘‘Πυξίδα’’ που εδώ και χρόνια βρίσκεται στην πρωτοπορία της πρόληψης και έχει ξεχωρίσει σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Απλά να θυμηθούμε ότι ήταν το Κέντρο Πρόληψης που υλοποίησε στην Ελλάδα, ταυτόχρονα με άλλες χώρες της Ευρώπης, το πρώτο ευρωπαϊκό πρόγραμμα στη σχολική κοινότητα για την πρόληψη των ουσιών, και το οποίο αξιολογήθηκε θετικά».
«Στόχος μας είναι να δημιουργήσουμε μια ‘‘Κοινότητα που νοιάζεται’’, ένα δίκτυο φορέων και προσώπων, δημιουργώντας ισχυρούς συνασπισμούς δραστηριοτήτων και πόρων για την πρόληψη της χρήσης ουσιών και της παραβατικότητας στην εφηβεία. Σε συνεργασία με το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Πληροφόρησης για τα Ναρκωτικά (ΕΚΤΕΠΝ), προχωρήσαμε την προηγούμενη χρονιά στη διερεύνηση των παραγόντων κινδύνου και προστασίας που επηρεάζουν τους εφήβους στα όρια της εμβέλειας της ‘‘Πυξίδας’’ (δήμοι Νεάπολης-Συκεών, Λαγκαδά, Βόλβης), προκειμένου να κατανοηθούν καλύτερα οι ανάγκες και οι δυσκολίες τους και να ενισχυθεί η προστατευτική λειτουργία της κοινότητας. Σε συνέχεια αυτής της προσπάθειας, προχωράμε σε δράσεις και πρωτοβουλίες για την κινητοποίηση και ευαισθητοποίηση των τοπικών κοινοτήτων προκειμένου να λειτουργήσουν ως προστατευτικοί παράγοντες για τη χρήση και κατάχρηση ψυχοδραστικών ουσιών και παραβατικών συμπεριφορών. Έτσι, μαζί θα κατανοήσουμε τις ανάγκες των παιδιών και των εφήβων και θα εντοπίσουμε τους παράγοντες που αποτελούν κίνδυνο στην κοινότητα που ζουν, αλλά και τους παράγοντες εκείνους που προστατεύουν τους νέους. Αυτό επιδιώκουμε να κάνουμε, ώστε να φτιάξουμε μια κοινότητα που λειτουργεί προστατευτικά», ανέφερε η ψυχολόγος και αναπλ. επιστημονικά υπεύθυνη της «Πυξίδας» Μαρία Κυριακίδου, για να ακολουθήσουν οι Ομάδες Εργασίας (οικογένεια, σχολείο, τοπική κοινότητα).
Οι τρεις ομάδες λειτούργησαν με τη συμμετοχή των γονέων και εκπαιδευτικών, και υπό τον συντονισμό των επιστημονικών στελεχών της «Πυξίδας» Κικής Φυλακτού (κοινωνική ανθρωπολόγος), Χρυσάνθης Κολύβα (ψυχολόγος) και Γαβριέλας Τερζοπούλου (ψυχολόγος), επιχείρησαν τη διερεύνηση των παραγόντων-αιτιών που οδηγούν τους εφήβους στη χρήση ουσιών, όπως επίσης επεξεργάστηκαν και τρόπους παρέμβασης για την ενίσχυση της πρόληψης.
Η εκδήλωση έκλεισε με τη δέσμευση όλων για ενεργό συμμετοχή στη δημιουργία μιας κοινότητας που νοιάζεται και τον προγραμματισμό μια δεύτερης συνάντησης με τη νέα σχολική χρονιά.
