Σχεδιασμός σε βάθος 20ετίας για μια πόλη ασφαλή και λειτουργική
Πόσο γρήγορα, πόσο εύκολα και με ποιον τρόπο θα μετακινούνται στο μέλλον οι πολίτες του δήμου? Τι μπορεί και τι πρέπει να αλλάξει στην κινητικότητα της πόλης, έτσι ώστε να γίνει φιλική προς τον κάτοικο ή δημότη? Οι απαντήσεις σε αυτά, αλλά και σε πολλά περισσότερα, θα δοθεί από το Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ) που ήδη έχει τεθεί σε δημόσια συζήτηση:
«Αυτή η διαβούλευση δεν είναι για εμάς μια τυπική, επιβεβλημένη, διαδικασία που προκύπτει από τις θεσμικές και νομικές υποχρεώσεις μας. Είναι μια αντίληψη πολιτικής που είχαμε και έχουμε εδώ και δεκαετίες, και θα συνεχίσουμε να την έχουμε: στον δήμο μας, για πολύ μικρότερης βαρύτητας ζητήματα, δρομολογούμε διαδικασίες διαβούλευσης. Στόχος μας είναι να κοινωνήσουμε σε όλους τους φορείς και τους πολίτες του δήμου τα μεγάλα και σοβαρά που μελετούμε, και περνούν μέσα από το ΣΒΑΚ.
Ονειρευόμαστε έναν δήμο πιο ανθρώπινο, πιο κοινωνικό, με περισσότερες ευκαιρίες για όλους τους πολίτες, τους μεγαλύτερους αλλά και τη νέα γενιά. Όλα αυτά δεν έχουν σχέση μόνο με την ποιότητα ζωής αλλά με την ίδια τη ζωή μας. Μην ξεχνάτε πως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, με στοιχεία που έχει δεχθεί και η ΕΕ, έχει καταλήξει στο ότι το πράσινο συνδέεται άμεσα με την ζωή των πολιτών κι έχει ορίσει πως σε κάθε πόλη πρέπει να υπάρχουν 9 τμ πρασίνου ανά κάτοικο. Στην ΕΕ ο μέσος όρος είναι 9,5 ενώ στην Θεσσαλονίκη, έχουμε μόλις 1,7 τμ όταν στην πρωτεύουσα της Βουλγαρίας Σόφια, ο μέσος όρος είναι στα 21 τμ ανά κάτοικο. Η μόνη λύση είναι η κατεδάφιση μεγάλων εγκαταστάσεων και η επαναχρησιμοποίηση χώρων βιομηχανικής, στρατιωτικής, εκθεσιακής χρήσης όπως η ΔΕΘ. Η περιοχή μας είναι τέτοιο παράδειγμα καθώς δυο στρατόπεδα, το ‘Στρεμπενιώτη’ και το ‘Παύλου Μελά’, έδωσαν μια ανάσα. Ειδικότερα το πρώτο, έσωσε τη Νεάπολη από το να είναι μια πεθαμένη, εσαεί υποβαθμισμένη πόλη.
Μετρό δυτικής Θεσσαλονίκης
«Η γραμμή της δυτικής Θεσσαλονίκης έχει καθυστερήσει εγκληματικά. Εμείς με εμμονή προτείνουμε, η 1η στάση μετά την πλατεία Δημοκρατίας, να γίνει στην πλατεία Κασσίμη απέναντι από τις πολυώροφες εργατικές κατοικίες, έτσι ώστε να εξυπηρετείται σημαντικότατο τμήμα της κάτω Νεάπολης, η περιοχή της Παναγίας Φανερωμένης και ένα τμήμα των Συκεών, γύρω από την συνοικία Πέτρου Λεβαντή. Επιμένουμε στο ότι η 2η στάση θα πρέπει να γίνει μέσα στο πρώην στρατόπεδο Στρεμπενιώτη. Αυτή θα καλύψει την άνω Νεάπολη, ένα μέρος των Συκεών πέριξ της λεωφόρου Ανδρέα Παπανδρέου αλλά και το κάτω μέρος της Πολίχνης. Με την δημιουργία υπόγειων πάρκινγκ στην περιοχή, θα υπάρξει μείωση χρήσης των ΙΧ, που είναι τελικά το ζητούμενο. Σε αυτό, θα βοηθήσει πάρα πολύ η πρόταση που έχω κάνει για ηλεκτροκίνητα λεωφορεία, που θα ξεκινούν από την πλατεία Δημοκρατίας και θα φτάνουν έως τα Πεύκα»
Τα νοσοκομεία και η ανύπαρκτη πρόσβαση
«Ο αρχικός σχεδιασμός για την κατάληξη του ΜΕΤΡΟ της δυτικής Θεσσαλονίκης στην περιοχή των νοσοκομείων, επιμένω πως είναι λάθος. Θα πρέπει να επεκταθεί έτσι ώστε να δημιουργήσει έναν δακτύλιο γύρω από ολόκληρη την πόλη. Από εκείνο το σημείο, έστω σαν υπέργεια κατασκευή που κοστίζει λιγότερο, θα πρέπει να καλύπτει την περιοχή των Πεύκων και να επεκτείνεται ως το νοσοκομείο Παπανικολάου –ακόμα καλύτερα, να τερματίζει στη διασταύρωση που τώρα οδηγεί στον Χορτιάτη και στο Πανόραμα. Θα ελευθερώσει τον άξονα Ρετζικίου (δέκα ώρες τη μέρα λόγω κυκλοφορίας η λεωφόρος Παπανικολάου είναι νεκρή), η επέκταση θα περιλαμβάνει το Ασβεστοχώρι, την Εξοχή, ακόμη και τον Χορτιάτη αλλά και την επάνω πλευρά του Πανοράματος. Έτσι, θα δημιουργηθεί ένας δακτύλιος γύρω από την πόλη, που θα εξυπηρετεί όσο το δυνατόν περισσότερους πολίτες»
Η υπερυψωμένη (Fly Over) και η νέα εξωτερική περιφερειακή
«Πριν από περίπου 10 χρόνια, και με πολιτικό κόστος, είχαμε ταχθεί υπέρ της νέας εξωτερικής περιφερειακής. Οι μελέτες είχαν προχωρήσει πολύ. Σήμερα, η κυβέρνηση αποφάσισε να δημιουργήσει την υπερυψωμένη δίνοντας 500.000.000 ευρώ –και μάλιστα κολοβή, καθώς δεν περιλαμβάνει την ανάπλαση των ανισόπεδων κόμβων και την διάνοιξη των κάθετων συνδετήριων αξόνων. Δηλαδή, η λεωφόρος Παπανικολάου θα συνεχίσει να έχει τη στρεβλή και κολοβή χάραξη στη στροφή Φιλύρου. Η λεωφόρος Ανδρέα Παπανδρέου θα συνεχίσει να έχει τον στενό λαιμό με το γεφυράκι από την εποχή της Τουρκοκρατίας, που γίνονται συνεχώς ατυχήματα. Η Επταπυργίου και η Ανθέων θα παραμείνουν αδιάνοικτες.
Επανέρχομαι στο θέμα: η Θεσσαλονίκη για μια ζωή θα έχει απόλυτη ανάγκη τη νέα εξωτερική περιφερειακή, για να διευκολύνεται ο πολίτης να έχει πρόσβαση προς κάθε κατεύθυνση. Προς τα ανατολικά όπου συνεχώς η πόλη επεκτείνεται αλλά και προς προορισμούς σημαντικούς, όπως το αεροδρόμιο ΄Μακεδονία’ και η Χαλκιδική» είπε ο δήμαρχος Σίμος Δανιηλίδης.
Ο στόχος του Σχεδίου Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας
Τι όμως είναι το ΣΒΑΚ, πόσο μπορεί να βοηθήσει τον πολίτη και να βελτιώσει την καθημερινότητα του σε βάθος χρόνου?
«Το ΣΒΑΚ έρχεται να δώσει λύσεις στα προβλήματα που δημιουργούνται από την αύξηση κίνησης ανθρώπων και αγαθών. Σήμερα, δίνεται έμφαση στον άνθρωπο και όχι στο μηχανοκίνητο όχημα. Πρόκειται για ένα στρατηγικό σχέδιο που έχει στο κέντρο του τον άνθρωπο: η ανταλλαγή πληροφοριών, η εκπαίδευση, η υποστήριξη και η συμμετοχή του πολίτη στη λήψη αποφάσεων είναι ουσιώδη για τον καταρτισμό ολόκληρου του σχεδίου» τόνισε η συγκοινωνιολόγος Κατερίνα Σίσκου, που παρουσίασε το πρόγραμμα εκ μέρους της αναδόχου εταιρείας Consortis.
«Οι σύγχρονες πόλεις πρέπει να είναι έξυπνες και βιώσιμες, τεχνολογικά ανεπτυγμένες και ενεργειακά αποδοτικές. Αυτό γίνεται μόνο μέσω ενός συνολικού επανασχεδιασμού της πολιτικής των μεταφορών, αντιμετωπίζοντας ολιστικά τις ανάγκες μιας αστικής περιοχής, αλλά λαμβάνοντας υπόψιν τις παρούσες και μελλοντικές τάσεις και εξελίξεις. Το ΣΒΑΚ θα εξελιχθεί σε τρείς φάσεις: η προετοιμασία και η δημόσια διαβούλευση είναι η πρώτη, θα ακολουθήσει η δημιουργία της στρατηγικής και ο σχεδιασμός των μέτρων» πρόσθεσε η συγκοινωνιολόγος Ελένη Βεράνη.
Το βλέμμα στο μέλλον
Η πρακτικότητα, η αποτελεσματικότητα, ο στοχευμένος και υλοποιήσιμος σχεδιασμός είναι τα στοιχεία του Σχεδίου που μπορούν να προσφέρουν πολλά στους πολίτες του δήμου:
«Για την τεχνική υπηρεσία του δήμου, το ΣΒΑΚ είναι ένα πολύτιμο εργαλείο το οποίο θα το έχει στη διάθεση της για χρόνια. Αυτή τη χρονική περίοδο, ο δήμος έχει στο στάδιο μελετών δυο μεγάλα έργα, το ‘Καλή Θέα’ και το ‘Νέα-Πόλη’, οι παρεμβάσεις των οποίων μπορούν να συμπεριληφθούν στο ΣΒΑΚ. Η κινητικότητα σε έναν δήμο δύσκολο όπως ο δικός μας, είναι περίπλοκο ζήτημα καθώς περιλαμβάνει: αστικές συγκοινωνίες σε σχέση με τους όμορους δήμους, το ανάγλυφο της περιοχής που πάντα προβλημάτιζε, την έλλειψη ελεύθερων χώρων που έχει σαν συνέπεια το άναρχο παρκάρισμα των ΙΧ και την κυκλοφοριακή συμφόρηση.
Επί της ουσίας πάντως, αξίζει να γίνει μια εντονότερη προσπάθεια για να ‘ανοίξει’ η συζήτηση προς τον πολύ κόσμο, που στο τέλος θα είναι ωφελημένος στο μέλλον» ανέλυσε ο αντιδήμαρχος τεχνικών έργων Στέλιος Γκατζές.
Τεχνολογία και καινοτομία
«Η πόλη πρέπει να σχεδιάσει τις υποδομές της νέας γενιάς, διότι θα είναι μια έξυπνη πόλη, εκμεταλλευόμενη την τεχνολογία. Αυτή όμως από μόνη της δεν αρκεί, χρειάζεται καινοτομία. Άλλο πράγμα είναι η τεχνολογία που δίνει λύση, άλλο η καινοτομία που είναι πιο σύνθετη, αλλά και πιο αποδοτική. Η καινοτομία έρχεται εύκολα και γρήγορα από τον ιδιωτικό τομέα, αλλά οι δημόσιοι φορείς πολύ πιο αργά, με αποτέλεσμα η καινοτομία του ιδιωτικού φορέα να φρενάρει και να σταματάει» είπε η Γεωργία Αϋφαντοπούλου, αναπληρώτρια διευθυντής του Ινστιτούτου Μεταφορών του ΕΚΕΤΑ.
Λεπτομέρειες που κάνουν την διαφορά
Στοιχεία της καθημερινής ζωής, της κίνησης και της εξυπηρέτησης των πολιτών είναι αυτά που κάνουν τη διαφορά σε σχεδιασμούς για το μέλλον, όπως είναι το ΣΒΑΚ.
«Οι μελετητές θα πρέπει να εξετάσουν τις ‘τυφλές’ ράμπες ΑΜΕΑ, αυτές δηλαδή που δεν έχουν τις απέναντι τους. Επίσης, τις αποστάσεις που πρέπει να διανύσουν οι μαθητές για να φτάσουν στα σχολεία τους, τους δακτύλιους γύρω από τα σχολεία και αν αυτοί μπορούν να επεκταθούν σε πάρκα και παιδικές χαρές. Η ασφάλεια των παιδιών πρέπει να τεθεί σε προτεραιότητα από τους μελετητές του ΣΒΑΚ κι ας χρησιμοποιηθεί ως παράδειγμα, καθώς ο δήμος ανταποκρίνεται πολύ γρήγορα σε ανάγκες, όπως αυτές προέκυψαν –και τακτοποιήθηκαν- από δράσεις όπως ένας απλός περίπατος παιδιών δημοτικού σχολείου» τόνισε η Αλεξάνδρα Τερζίδου, ως γενικός γραμματέας της ένωσης γονέων δήμου Νεάπολης-Συκεών.
«Παρατηρώντας τα αποτελέσματα πολλών δράσεων, θεωρώ πως οι μελετητές θα είναι καλό να προσέξουν συγκεκριμένα στοιχεία: αυξημένη προσβασιμότητα των παιδιών στο δάσος, στα άλση, στους περιπάτους εντός κι εκτός πόλης. Ένας χώρος για τους εφήβους, που δεν υπάρχει και αν υπάρξει, ίσως περιοριστούν οι φθορές σε πάρκα και παιδικές χαρές. Ευελιξία στην παραχώρηση ελεύθερου δημόσιου χώρου, όσο αυτό είναι δυνατόν. Πολύ σημαντικό, για τα παιδιά και για όλους, η αναρχία που προκαλείται στους δρόμους, κυρίως από τα διπλοπαρκαρισμένα φορτηγά φορτοεκφόρτωσης αγαθών» υπογράμμισε η αντιπρόεδρος της ΚΕΥΝΣ Ειρήνη Καγιαμπίνη.
«Θεωρώ ιδιαίτερα ουσιαστικό στοιχείο της μελέτης για το ΣΒΑΚ, την ανάγκη σύνδεσης όλων των νευραλγικών σημείων του δήμου, είτε πρόκειται για νοσοκομεία και στρατόπεδα, βασικές οδικές αρτηρίες που σηκώνουν μεγάλο φόρτο, είτε για τις δημόσιες συγκοινωνίες. Πρέπει να τονιστεί πως ο αυτός ο δήμος έχει τρομερές ιδιαιτερότητες και θα χρειαστεί προσπάθεια προκειμένου να υπάρχει ικανοποιητική προσβασιμότητα σε όλα ανεξαιρέτως τα σημεία ενδιαφέροντος» τόνισε η συγκοινωνιολόγος Ανθή Τσακιροπούλου, εκπρόσωπος της Μητροπολιτικής Αναπτυξιακής Θεσσαλονίκης ΑΑΕ/ΟΤΑ.
♦ Παρόντες ήταν οι αντιδήμαρχοι Μιχάλης Βουλγαρίδης (Παιδείας), Στέλιος Γκατζές (Τεχνικών έργων), Τάσος Τσακιρίδης (Πολιτικής προστασίας), ο ειδικός σύμβουλος του δήμου Γιώργος Δημαρέλος και η αντιπρόεδρος της ΚΕΥΝΣ Ειρήνη Καγιαμπίνη. Επίσης, η πρόεδρος της σχολικής επιτροπής πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης Αλεξάνδρα Τερζίδου, η πρόεδρος της δημοτικής ενότητας Νεάπολης Χριστίνα Τερζή, ο τοπικός σύμβουλος Πεύκων Βασίλης Πολυτσίνος και η διευθύντρια της υπηρεσίας πρασίνου Ειρήνη Καλάκου.
